Cognac: doen, bekijken ...

• De kades van de Charente

Een wandeling door het oude centrum van Cognac begint op de kades van de Charente, waar dankzij de florerende handel in zout in de 15de eeuw en later in cognac en andere sterkedrank grote bedrijvigheid heerste. Uit de middeleeuwen dateert ook de Porte des Ponts, een robuuste stadspoort die wordt geflankeerd door twee ronde torens, de Tours Saint-Jacques. Er pal naast staat het kasteel van Cognac, dat is verbonden met de geschiedenis van een van zijn meest illustere bewoners: Frans I, de legendarische koning uit de renaissance, werd in 1494 geboren in deze voormalige middeleeuwse burcht, die in de 15de eeuw werd herbouwd. Het kasteel is tegenwoordig eigendom van de cognacfirma Otard. Je kan er de renaissancevertrekken bezichtigen en, op afspraak, ook de koninklijke privévertrekken. Daarnaast kom je tijdens een rondleiding door de donkere kelders van alles te weten over de productie van cognac en kan je de likeur ook proeven. Een andere bezienswaardigheid in het centrum is het Maison de La Lieutenance, een fraai vakwerkhuis uit de middeleeuwen.

• Het Musée des Savoir-Faire du Cognac

Wil je weten hoe cognac precies wordt gemaakt? Dan moet je beslist een bezoek brengen aan het plaatselijke museum waar alle geheimen van dit eeuwenoude productieproces, dat nu als cultureel erfgoed wordt aangemerkt, haarfijn uit de doeken worden gedaan. Het museum is gehuisvest in een historisch gebouw en de expositieruimtes beslaan bij elkaar 2000 m². Je leert er het nodige over de likeur, maar ook over de streek: niet alleen de kunst van het distilleren, maar ook de romaanse bouwkunst en de flora en fauna van de streek komen er aan bod. Filmpjes, geluidsfragmenten en geurspelletjes vormen een ludiek parcours; daarnaast kan je via virtual reality op zes manieren teruggaan in de geschiedenis tot aan de steentijd, het tijdperk van de dinosauriërs, of virtueel de Charente afvaren. Zo ontdek je ook dat cognac ontstond in de 18de eeuw, toen men de gewoonte had om de wijnen uit de Poitou twee keer te distilleren zodat ze tijdens het transport naar de Noordzee goed geconserveerd bleven.

Bezoek het Musée des Savoir-Faire du Cognac (Externe link)

• Prehistorische vindplaats van Angeac-Charente

Hier zijn de resten van een van de grootste dinosauriërs ter wereld opgegraven! In Angeac-Charente, een halfuurtje rijden van Cognac, is een enthousiaste groep van onderzoekers en studenten aan het werk, die maar al te graag bereid zijn om hun passie voor de prehistorie te delen met de bezoekers van deze belangrijke vindplaats. Aan de hand van technieken voor het opgraven, schoonmaken en sorteren van fossielen leer je welke dieren er ooit in deze regio leefden. Er zijn maar liefst 7000 beenderen van dinosauriërs, schildpadden en krokodillen aangetroffen, waaronder een schild van een sauropoda, een van de grootste herbivore diersoorten op aarde! Je kan ook nog een kijkje gaan nemen bij de Paléosite in Saint-Césaire, het eerste informatiecentrum over de prehistorie in Europa, waar je je kunt verdiepen in de wereld van de neandertalers.

• Jarnac

Dit vredige stadje aan de oever van de Charente is in feite het tweede centrum van de cognac! Het is een aaneenschakeling van pakhuizen, kelders en stijlvolle koopmanshuizen, zoals het geboortehuis van de vroegere president van Frankrijk, François Mitterrand. Dit ‘Maison des Illustres’ (Huis van de Roemrijken) is een goed voorbeeld van de architectuur van de Charente en heeft de uitstraling van een statig herenhuis met fraaie meubels en voorwerpen die hier al vier generaties lang bewaard worden. Net als in Cognac kan je ook in Jarnac prestigieuze wijnhuizen bezoeken, zoals het Château Courvoisier dat een moderne kelder van glas en hout heeft, en het pand van de firma Tiffon-Braastad, waarin ook een museum is ingericht.

• Romaanse kerken en kastelen

De Cognacstreek is een walhalla van de romaanse bouwkunst: de voormalige provincie Saintonge ligt namelijk aan een van de bedevaartroutes naar Santiago de Compostela. De monniken die hier als bouwmeesters aan het werk zijn geweest, hebben talloze kerken gebouwd, maar ook abdijen. Bijvoorbeeld die van Châtres, waarvan de façade met gebeeldhouwde acanthusbladeren is versierd, of die van Saint-Amant-de-Boixe, een van de best bewaard gebleven kloostercomplexen uit de middeleeuwen, waar je in de voormalige eetzaal via een interactief parcours een beeld krijgt van het dagelijks leven van de monniken, of de abdij van Fontdouce, waar eens per jaar in het donker een speurtocht naar de kerkschat wordt georganiseerd. Andere parels in de streek zijn de adellijke buitenplaatsen, zoals het Château de la Roche Courbon (15de eeuw) met zijn Franse tuinen, het Château de Pontloy met een Louis XV-interieur, het Château Chesnel met imposante kantelen uit de 17de eeuw, en het Château de Bouteville, een van oorsprong middeleeuwse burcht met een neorenaissancistische allure.

• Zelf cognac maken

Je eigen cognac XO (minimaal 10 jaar oud) maken na een workshop bij een ‘maître-assembleur’ in een van de kelders van de firma Camus; met een boot die wordt aangedreven door zonne-energie over de Charente varen naar de kelders van Hennessy; genieten van deze goddelijke drank met uitzicht op de stad vanaf de rooftopbar van de firma Martell, waar ook een uitgebreide collectie hedendaagse kunst te bewonderen is; met een treintje toeren door het wijngoed van Rémy Martin; of de koninklijke privévertrekken bezichtigen bij de firma Baron Otard … Zo heeft elk cognachuis zijn eigen recept om bezoekers te laten kennismaken met de hoogstaande criteria die er worden nagestreefd. Om mateloos van te genieten!

• Zien hoe een eikenhouten fust wordt gemaakt

Zonder fust van (Frans) eikenhout geen cognac! Tijdens een rondleiding langs de verschillende ambachten die met houtbewerking te maken hebben, ontdek je het belang van deze nobele boom voor het productieproces van de kostbare likeur die twee jaar (VS), vier jaar (VSOP) of meer dan tien jaar (XO) in de houten fusten ligt te rijpen. Wat is de crux? Dat het vat door een ambachtelijke kuiper wordt gemaakt. Er zijn minstens 2800 hamerslagen nodig om een fust de juiste vorm te geven! Als je hier ‘s winters komt, wanneer de cognac wordt gestookt, kan je zien hoe een distilleertoestel werkt en de bijzondere geuren ruiken die zich dan in de kelders verspreiden.

• Je eigen Pineau des Charentes maken

Wist je dat Pineau des Charentes, de zoete wijn die ze hier zo graag als aperitief aan de oevers van de gelijknamige rivier drinken, gemaakt wordt van een combinatie van druivenmost en cognac? Bij de firma Guillon-Painturaud in Segonzac kan je je eigen Pineau maken en je krijgt hem ook nog eens mee in een fles met je zelfontworpen etiket. Een mooie herinnering aan het kleurrijke en smaakvolle erfgoed van deze streek!

• Per boot of fiets de Charente afzakken?

Tussen wijngaarden, schilderachtige dorpen en romaanse kerken loopt de Charente als een rode draad door de streek van de Cognac. Deze rivier, die al in de middeleeuwen een belangrijke handelsroute was, volgt slingerend zijn loop vanaf de Limousin tot aan de Atlantische Oceaan. ’s Zomers kan je aan boord van een moderne versie van de oude praamschuiten het landschap en het culturele erfgoed aan je ogen voorbij zien trekken. Maar je kan ook kiezen voor een sportievere manier om de loop van de Charente te volgen, bijvoorbeeld met een sup, een kajak of een combinatie van een kano en een (elektrische) fiets, want de fietsroute La Flow Vélo (V92) volgt het jaagpad langs de rivier. Idyllischer kan je het niet krijgen!