De Routes des Vins: acht bijzondere routes om de Franse wijngaarden te ontdekken

Fietsen door de wijngaarden

Gastronomie en wijn

Op de Route des Vins d’Alsace, de meest prestigieuze wijnroute van Frankrijk.
© Fabien Voileau/ADT Alsace - Op de Route des Vins d’Alsace, de meest prestigieuze wijnroute van Frankrijk.

Leestijd: 0 minGepubliceerd op 12 augustus 2022

Wat dacht je van een vinologische Tour de France? Van de Elzas tot de Provence en van de streek rond Bordeaux tot de Bourgogne zijn talloze wijnroutes te volgen met de auto, te voet, per fiets, boot, elektrische step of zelfs in een luchtballon! Het is een geweldige manier om niet alleen kennis te maken met heerlijke wijnen, maar ook streekproducten te proeven, dorpsfeesten te bezoeken en kastelen en wijnkelders te bezichtigen. Hieronder vind je verschillende tips om te genieten van gastronomie, feestelijke evenementen, cultuur, sport en wellness langs acht prachtige wijnroutes.

De Route des Vins d’Alsace: rijk aan geschiedenis

Fietstocht langs de Elzasser wijnroute, bij het dorp Rosheim.
© Bartosch Salmanski / ADT Alsace - Fietstocht langs de Elzasser wijnroute, bij het dorp Rosheim.

Deze historische route van 170 km door de Elzas langs 51 grands crus van zeven verschillende druivensoorten, is er een die je niet mag missen. Van Marlenheim in het noorden tot Thann in het zuiden liggen zonovergoten hellingen met kastelen en fleurige dorpen, die vaak tot de mooiste van Frankrijk behoren: het in cirkels gebouwde Eguisheim, Bergheim, de ‘hoofdstad’ van de Gewürtztraminer met 15de-eeuwse vakwerkhuizen, en Riquewihr met talrijke wijnkelders waar de heerlijkste wijnen worden geschonken. In de omgeving zijn mooie wandelingen te maken, zoals in Andlau, waar een speciale route is uitgezet voor amateurkunstenaars naar schilderachtige plekjes in het landschap. Voor (gewone of elektrische) fietsliefhebbers is er de Véloroute du Vignoble d’Alsace, die parallel aan de autoweg loopt. Een verantwoorde manier van vervoer in de geest van de Elzasser wijnboeren, die in 1925 als eersten begonnen met biologisch-dynamische wijnbouw!

Ontdek de wijnroutes van de Elzas Fietsen op de Elzasser wijnroute Wandelingen langs de Elzasser Wijnroute

De Route des Vins de Bordeaux: vlak bij de Atlantische Oceaan

Het wijndorp Saint-Emilion, op de Bordeauxroute.
© Saint-Emilion tourisme / CRTNA - Het wijndorp Saint-Emilion, op de Bordeauxroute.

Tussen de rivier de Garonne en de Atlantische Oceaan ligt de Bordelais, de grootste wijnstreek ter wereld met internationaal vermaarde grands crus. Er zijn maar liefst vijf wijnroutes uitgezet, van de Médoc en zijn 60 grands crus classés tot de mythische Saint-Emilion, Pomerol en Fronsac. En tussen de wijnproeverijen door kan je volop genieten van kunst en cultuur. Her en der in het landschap liggen kastelen in allerlei bouwstijlen, vestingdorpen en zelfs een paleolithische vindplaats in Blaye, waarvan de citadel op de Werelderfgoedlijst staat. Er zijn legio mogelijkheden om de wereld van de wijn in slow motion te ontdekken: ezeltochten, hedendaagse kunstroutes, fietstochten en deze zomer zelfs een afterbeach in de Médoc, met bezoeken aan wijnkelders en wijnproeverijen met lekkere hapjes in de kastelen. Er worden ook wijnworkshops gecombineerd met sofrologie, tai chi en wellnessbehandelingen tussen de druivenranken. Als je dan niet in hoger sferen komt …!

Ontdek de Route des Vins de Bordeaux, in de Médoc Vinologische uitjes in de wijngaarden van Bordeaux

De Route des Vins de Bourgogne: toeren langs topwijnen

De ‘Climats de Bourgogne’ langs de Route des Grands Crus de Bourgogne, tussen Beaune en Dijon
© Eléonore H/ Adobe Stock - De ‘Climats de Bourgogne’ langs de Route des Grands Crus de Bourgogne, tussen Beaune en Dijon

Van de bakermat van de Chablis in de Yonne tot het gebied van de Mâcon vertegenwoordigt de Bourgogne slechts 3% van het Franse wijnbouwareaal. Maar met een honderdtal appellations d'origine contrôlée (AOC’s), waarvan meer dan een derde uit grands crus bestaat, is dit wel het beroemdste wijnbouwgebied van Frankrijk! Van de zes wijnroutes die per auto, maar ook per fiets, boot of luchtballon kunnen worden afgelegd, is die van de Grands Crus de Bourgogne de absolute favoriet. Met zijn rijen wijnstokken afgebakend door muurtjes van gestapelde stenen vormen deze wijngaarden 1247 zogeheten ‘climats’, die stuk voor stuk op de Werelderfgoedlijst staan. Een ideale route om kennis te maken met legendarische wijnen: van Gevrey-Chambertin, een wijndorp met negen grands crus en 26 premiers crus, tot het Château de Clos de Vougeot, waar de herinnering aan de wijnverbouwende monniken levend wordt gehouden. Onderweg vergroot je je kennis van de Franse gastronomie in de gloednieuwe Cité Internationale de la Gastronomie et des Vins in Dijon, pal naast de schitterende binnenplaats van het Hôtel-Dieu de Beaune, met polychrome daken in zuiver flamboyant-gotische stijl.

Wijnuitjes op de Route des Vins de Bourgogne Bezoek de Cité de la Gastronomie et du Vin in Dijon

De Route des Vins de Champagne: een sprankelend parcours

Zonsondergang boven de Montagne de Reims op de Champagneroute in de regio Grand-Est.
© geniusksy / Adobe Stock - Zonsondergang boven de Montagne de Reims op de Champagneroute in de regio Grand-Est.

Champagne is zowel een uitzonderlijke wijn als een streek. En ook een door Unesco erkend vinologisch erfgoed dat de hellingen, champagnehuizen en wijnkelders van de Champagne in Mareuil-sur-Aÿ, Epernay en Reims omvat. Maar wist je dat de Champagne zo’n 45 miljoen jaar geleden, in het cenozoïcum, een tropische zee was die bevolkt werd door reuzenslakken? In Fleury-la-Rivière, in het champagnehuis Legrand-Latour, kom je niet alleen van alles te weten over het wijnbouwproces, maar ook over paleontologie. De Cave aux Coquillages (schelpenkelder) herbergt namelijk een buitengewone collectie fossielen die op de stenen muren zijn blootgelegd. Hierna begrijp je meer van de oorsprong van het gesteente van de Champagne en kan je vervolgens de ondergrondse krijtkathedralen gaan bekijken, waar de kostbare flessen koel en donker liggen te rijpen. In Reims kun je zelfs 18 meter onder de grond afdalen naar Gallo-Romeinse krijtgroeven uit de 4de eeuw van het champagnehuis Taittinger. En in Epernay rijd je in een treintje 18 kilometer door de kelders van het champagnehuis Mercier, tussen fraaie bas-reliëfs en reusachtige wijnvaten.

Ontdek de Route des Vins de Champagne

De Route des Vins de Provence: een feest van kleuren

Wijngaarden en pijnbomen aan de Baai van Saint-Tropez.
© photosainttropez/ Adobe Stock - Wijngaarden en pijnbomen aan de Baai van Saint-Tropez.

Het geluid van krekels natuurlijk, het blauw van de lucht en de zee, het groen van de natuur ... en de kleur van rosé! Wie het heeft over wijnen uit de Provence, denkt onmiddellijk aan deze iconische wijn die goed gekoeld wordt gedronken: met 150 miljoen flessen per jaar is deze streek de belangrijkste Franse producent van de AOC rosé. Het kleurenpalet van de Provençaalse wijnen is al even gevarieerd als het landschap zelf, van de Middellandse Zee tot het groene hart van de Provence. In Cassis, bij Marseille, kun je tijdens het kajakken of zeilen even stoppen in de beroemde calanques (kreken) om de fruitige witte AOC Cassis te proeven. En in het Massif des Maures, tussen Saint-Tropez en Hyères, neem je een kijkje bij de wijngaarden van de Côtes-de-Provence La Londe, die zowel rosé als rode wijn opleveren. Op weg van het ene wijngebied naar het andere pak je nog een stukje erfgoed mee: het Romeinse amfitheater van Fréjus, dat zich met recht Ville d’Art (kunststad) mag noemen, de cisterciënzer abdij in Le Thoronet, de herenhuizen in Arles vlak bij de Camargue, en Aix-en-Provence, aan de voet van de Mont Sainte-Victoire, de fameuze streek van de schilders en van rode, witte en rosé AOC's!

Ontdek de Route des Vins de Provence

De Route des Vins du Val de Loire: een vorstelijke wijnroute

Adembenemend uitzicht op de Loire vanaf de wijngaarden van het Château de Saumur, langs de wijnroute door het Loiredal.
© Alexander Demyanenko/Adobe Stock - Adembenemend uitzicht op de Loire vanaf de wijngaarden van het Château de Saumur, langs de wijnroute door het Loiredal.

Dit is de langste wijnroute van Frankrijk: 800 kilometer van de monding van de Loire tot het hart van de Berry! Maar liefst vijf wijngebieden (met 51 gegarandeerde herkomstbenamingen voor zowel rode, witte als roséwijnen) liggen in de meanders van deze koninklijke rivier: Nantes, het rijk van de Muscadet, Anjou, Saumurois, Touraine, de streek van de AOC Chinon en de AOC Bourgueil, en de regio Centre-Loire, van de Sologne tot de Sancerrois. Dit is een vruchtbare bodem voor allerlei activiteiten, zoals fietsen, wandelen, varen in een gabare (traditionele platbodem) of zoeven op een elektrische step langs ongerepte oevers waar talloze vogels leven. Onderweg kun je een bezoek brengen aan ondergrondse wijnkelders die in de tufsteen zijn uitgegraven en waar al je zintuigen worden geprikkeld. Maar ook de legendarische kastelen met kunstig gesnoeide tuinen en oneindige rijen druivenstokken zijn de moeite waard. In Chenonceau worden ’s zomers wijnproeverijen onder de sterrenhemel georganiseerd en in Chambord kun je de wijnranken haast horen groeien: 14 hectaren zijn daar herbeplant met vijf druivensoorten, waaronder de romorantin, die in de 16de eeuw door Frans I werd geïntroduceerd. Het resultaat is een biologische witte wijn met een goudachtige kleur en perzik- of perenaroma's. Santé!

Bezoek de wijnkelders in de Loirestreek Ontdek de Route des Vins du Val de Loire

De Route des Vins d’Occitanie: een uniek gebied

De trapsgewijs aangelegde wijngaarden van Banyuls, bij Collioure, in Occitanië.
© OceanProd/ Adobe Stock - De trapsgewijs aangelegde wijngaarden van Banyuls, bij Collioure, in Occitanië.

Met 260.000 hectare (en 36% van de biologische percelen van het Franse wijnbouwareaal), waaronder 87 appellations, waarvan 51 AOP’s (beschermde herkomstnamen), drukt de wijnbouw een grote stempel op de Occitaanse natuur. Van de wijnen in het zuidwesten tot de zonovergoten cru’s van de Languedoc en de Roussillon bieden de wijnroutes een ongelooflijke verscheidenheid aan geuren en smaken. Maak bijvoorbeeld een wandeling met een wijnboer over de berghellingen bij Banyuls, of ontdek het concept van OEnorandos® in de Hérault: daar voeren twintig wandelroutes je langs wijnkelders met kunstwerken, typische wijnbouwersarchitectuur en uitkijkpunten over de wijngaarden, maar je kunt je ook opgeven voor een minicruise met een wijnproeverij aan boord, een concert in Gaillac in de Tarn, of een tocht met paard en wagen aan de voet van de Cevennen. Het summum is wel een proeverij van biologische languedocwijnen op het dak van de abdij van Valmagne, een van de mooiste van Occitanië. Of een bezoek in de Gers aan de enige Franse wijngaard die als historisch monument wordt beschermd, want deze wijnstokken hebben de verschrikkelijke druifluisepidemie uit de 19de eeuw overleefd en zijn ruim 200 jaar oud!

Ontdek de Route des Vins d'Occitanie

De Route des Vins de Corse: wijn proeven op een eiland

Een tocht langs de Corsicaanse wijnroute.
© Jon Ingall/Adobe Stock - Een tocht langs de Corsicaanse wijnroute.

Sciacarellu of vermentinu… De namen van de Corsicaanse druivenrassen klinken als muziek in de oren en gaan terug tot de Phocaeërs (1ste eeuw v.Chr.). Om van deze diversiteit te genieten, of het nu gaat om rode of witte wijn, rosé of muskaat, hoef je alleen maar het ‘Eiland van de schoonheid’ rond te gaan langs alle negen AOC's, waarvan de meeste aan de kust liggen. Zo ontdek je de terrasvormige wijngaarden van de Cap Corse die je te paard of te voet kunt verkennen, met een proeverij bij zonsondergang tot besluit. Maar ook de hoge hellingen van Ajaccio, de hooggelegen wijngaarden rond Bastia, waar de bekende sommelier Joseph je rondleidt, en de heuvels van Patrimonio, waar de beroemde rode druivensoort niellucciu wordt verbouwd. Onderweg valt er nog veel meer te beleven, zoals proeverijen van streekproducten, waaronder heerlijke worsten en kazen, ontmoetingen met enthousiaste wijnbouwers en bezoeken aan unieke natuurmonumenten als de Calanches de Piana en de Aiguilles de Bavella.

Ontdek de wijngaarden van Corsica

Door Anne-Claire Delorme

Reisjournaliste anneclairedelorme@yahoo.fr