Labels en keurmerken voor een duurzame vakantie

1. Kies voor een duurzame bestemming

Station verte

Dit toeristische keurmerk is in 1964 ingesteld door de Fédération Française des Stations Vertes et des Villages de Neige. Dit zijn plaatsen en dorpen in de bergen, aan zee of op het platteland, die duurzame vakanties promoten met oog voor de natuur en het milieu. Er worden ecovriendelijke initiatieven ontwikkeld en een scala aan toeristische activiteiten aangeboden die gericht zijn op het natuurlijke, culturele of historische erfgoed van de streek en op biodiversiteit. Soms heeft een Station Verte een specifiek kenmerk, bijvoorbeeld veel voorzieningen voor gezinnen met kinderen (Famille Plus), wintersport (Village de Neige) of sportvissen (Station de Pêche). In Frankrijk zijn er inmiddels bijna 600 dorpen als Station Verte aangemerkt.
Station Verte (Externe link)

Flocon Vert

Dit ecolabel is in 2011 bedacht door de organisatie Mountain Riders voor vakantieplaatsen in de bergen die voldoen aan 20 groene criteria. In 2022 waren er al 20 Franse winter- en zomersportoorden die het label mogen voeren. De wintersportplaatsen en de toekenningscommissie wilden echter nog een stapje verder gaan en daarom bestaan er inmiddels drie niveaus (1, 2 of 3 Flocons Vertes) om het duurzaamheidsniveau van elke plaats aan te tonen. Momenteel hebben er 27 wintersportplaatsen het groene keurmerk gekregen.

• Eén Flocon Vert: Chamrousse, Combloux, Cordon, Font-Romeu, Le Grand Bornand, Les Angles, Les Belleville, Les Contamines Montjoie, Megève, Morzine – Avoriaz, Saint François Longchamp, Tignes, Valloire, Val Cenis, Val d'Isère, Crest-Voland Cohennoz, La Rosière, Les Saisies en Passy et Auron.

• Twee Flocons Verts: Châtel Portes du Soleil, Lans-en-Vercors, Les Arcs Paradiski, Les Rousses, Saint-Gervais, Valberg en Vallée de Chamonix Mont Blanc.

Het label wordt toegekend door een onafhankelijke, geaccrediteerde instantie die controleert of de voorzieningen en activiteiten voldoen aan het eisenpakket van Flocon Vert.
Flocon Vert (Externe link)

Pavillon Bleu

Dit is een van de oudste milieukeurmerken in Frankrijk. Het is in 1985 in het kader van de duurzaamheidsdoelstellingen van de VN in het leven geroepen en inmiddels in 46 landen te vinden. De Pavillon Bleu of Blauwe Vlag mag worden gehesen in badplaatsen en jachthavens die voorzieningen hebben getroffen om de impact van het toerisme te beperken, bijvoorbeeld met gescheiden afvalinzameling en goed sanitair. Vaak worden er ook activiteiten georganiseerd om aandacht te vragen voor het milieu. Jachthavens met het label Pavillon Bleu hebben een speciale zone voor het afvoeren van met olie verontreinigd water en toiletwater van de boten, alsook voorzieningen voor de opvang van speciale afvalstoffen. In Frankrijk mogen 405 Franse stranden in bijna 200 gemeenten en 105 jachthavens de blauwe vlag voeren.
Pavillon Bleu (Externe link)

Ports propres

Ports Propres is een Europees milieucertificaat dat is ingesteld op initiatief van jachthavens die streven naar een milieubewust beheer. Het omvat vijf onderdelen om rekening te houden met de impact van menselijke activiteiten op de natuur: milieuonderzoek en -analyse, middelen om chronische vervuiling tegen te gaan, bestrijding van incidentele vervuiling, water- en energiebesparing, trainingen voor havenpersoneel en bewustwordingscampagnes voor mensen die met een boot in de havens aanmeren.
Ports Propres (Externe link)

2. Kies voor een duurzame accommodatie

EU Ecolabel

Het EU Ecolabel, dat in 1992 door de Europese Commissie is ingevoerd, wordt toegekend aan hotels en campings die hun impact op het milieu proberen te beperken. Daarbij wordt gekeken naar de gebruikte producten, spaarzaam water- en energieverbruik, beperkte productie van afvalstoffen en een beter milieubeheer. Om in aanmerking te komen voor dit milieulabel moeten ecotoeristische bedrijven aan 22 verplichte eisen voldoen en daarnaast zijn er nog 45 facultatieve criteria.
Het EU Ecolabel (Externe link)

Clef Verte

Clef Verte is een bekend ecolabel voor hotels, gîtes en andere vakantiewoningen, chambres d’hôtes, vakantiedorpen, campings en jeugdherbergen. Er zijn circa honderd criteria opgesteld, deels verplicht en deels optioneel, om te zorgen dat de verschillende vormen van logies zo milieuvriendelijk mogelijk opereren. In Frankrijk hebben inmiddels 1077 toeristische accommodaties het Groene Sleutel-keurmerk.
Clef verte (Externe link)

Green Globe

Met meer dan 600 gecertificeerde vestigingen in bijna 80 landen is Green Globe sinds 1999 internationaal gezien het grootste ecolabel. In Frankrijk hebben diverse gerenommeerde accommodaties dit prestigieuze keurmerk, zoals bijvoorbeeld Club Med, maar ook een aantal grote hotels, zoals het Martinez, het Majestic Barriere en het Intercontinental Carlton in Cannes, het Victoria Palace in Parijs, La Grée des Landes Eco-Hôtel & Spa van Yves Rocher in Bretagne en Barrière Les Neiges in Courchevel, in de Franse Alpen.
Green Globe (Externe link)

Gîte Panda

Op initiatief van Gîtes de France kent het Wereldnatuurfonds sinds 1993 het keurmerk Gîte Panda toe aan gîtes en chambres d’hôtes in nationale en regionale natuurparken, Natura 2000-gebieden, natuurreservaten, Grands Sites de France en door UNESCO erkende natuurgebieden. Het zijn geweldige plekken om te vertoeven in een beschermde omgeving waar iedereen, zowel de bezoekers als hun gastheren en -vrouwen, oog heeft voor de natuur dan wel bewust wordt gemaakt van het belang van natuurbehoud. Zo wordt de biodiversiteit er in stand gehouden en worden de onderkomens gebouwd met milieuvriendelijke materialen.
Gîte Panda (Externe link)

Ecogîte

Ecogîte is een ander label waarmee de vestigingen van Gîtes de France zich onderscheiden. Het probeert verhuurders van vakantiehuizen te stimuleren om het milieu zo min mogelijk te belasten, spaarzaam om te gaan met energie, en milieuvriendelijke producten te gebruiken. Voor elk criterium wordt een cijfer toegekend, waarna de aanvrager per categorie gecertificeerd wordt en afhankelijk van de behaalde punten met brons, zilver of goud onderscheiden wordt.
Ecogîte (Externe link)

Bio Hotels

Als je in een hotel logeert en zeker wilt weten dat er biologisch gekookt wordt, ben je bij de Bio Hotels aan het juiste adres. Dit is namelijk de enige keten in Europa die een strenge lijst van voedingscriteria hanteert, in nauwe samenwerking met de biologische sector in de landen waar de hotels gevestigd zijn. Deze ecologische hotels moeten aan dezelfde regels voldoen als landbouwbedrijven en worden ook door dezelfde overheidsinstanties gecontroleerd. Het gebruik van biologische producten is natuurlijk afhankelijk van het lokale aanbod, want de hoeveelheid landbouwgrond voor biologische gewassenbouw verschilt per land (in Frankrijk is dat 10%).
Bio Hotels (Externe link)

Sites et Paysages de France

Een duurzame vakantie in een beschermd natuurgebied in de Alpen om de bergen op een andere manier te ontdekken en kinderen te laten zien hoe ze zuinig kunnen zijn op de natuur: dat is het doel van de in 1982 opgerichte organisatie Sites et Paysages de France. De initiatiefnemers vormen een netwerk van campinghouders die allerlei natuuractiviteiten organiseren. Zo heeft elke camping natuurpaden uitgezet en worden er vanaf 2023 ook arboretums aangelegd.
Sites et Paysages de France (Externe link)

Via Natura

Dit keurmerk is in 2006 ingesteld door eigenaren of exploitanten van campings die zich inzetten voor ecotoerisme om het natuurlijke erfgoed te beschermen. Inmiddels zijn er 16 Via Natura-campings in Frankrijk die hun idealen met natuurliefhebbers willen delen. Dit resulteert in een andere bedrijfsvoering, een grote toewijding van de aangesloten campinghouders, een andere benadering van de campinggasten en een nieuwe manier van omgaan met het personeel.
Via Natura (Externe link)

Chouette Nature

Dit duurzaamheidslabel is in 2005 ingesteld door Cap France, een netwerk van onafhankelijke vakantiedorpen en hotelclubs. Het eisenpakket omvat ruim 120 punten, waarvan afvalbeheer, gescheiden afvalinzameling, energiebesparende maatregelen, gebruik van duurzame energie, waterbeheer, terugdringen van geluidsoverlast en betere geluiddempende voorzieningen tot de belangrijkste behoren.
Chouette Nature (Externe link)

Ethic Etapes

Ethic Etapes biedt logies aan groepen en individuele reizigers vanuit een solidaire en maatschappelijk verantwoorde opzet, waarbij onderling contact vooropstaat. Ethic Etapes is een internationale non-profitorganisatie die jongeren van over de hele wereld kwalitatief goed onderdak biedt. In Frankrijk zijn 38 centra aangesloten bij dit netwerk dat een groen en duurzaam toerisme hoog in het vaandel heeft staan. Ontmoetingen met anderen, uitwisseling van ervaringen en maatschappelijke betrokkenheid zijn waarden die de vestigingen van Ethic Etapes uitdragen. Dit vertaalt zich in de praktijk in een betaalbare accommodatie die deels gerund wordt door vrijwilligers en mensen met afstand tot de arbeidsmarkt, met gezellige ontmoetingsplekken waar van alles wordt georganiseerd, makkelijk toegankelijke voorzieningen en een milieuvriendelijk beheer van de gebouwen.
Ethic Etapes (Externe link)

Hôtels au Naturel

De Hôtels au Naturel (de naam zegt het al) hebben niets op met massatoerisme. Het zijn 18 milieuvriendelijke, persoonlijke hotels die hun passie voor de bescherming van de natuur en het behoud van het erfgoed uitdragen. Ze zijn simpel, gezellig en authentiek, en ze werken met lokale seizoensproducten. Daarnaast organiseren ze excursies in de regio, zoals wandelingen, fietstochten en paardrijtochten.
Hôtels au Naturel (Externe link)

Voor het vinden van een vakantieverblijf met oog voor de natuur biedt het boekingsplatform Moovert (Externe link) een handig en praktisch overzicht van milieuvriendelijke accommodaties in verschillende Franse streken.

3. Kies voor een duurzaam restaurant

De Groene Michelinster

Iedereen kent de Michelingids, de bijbel van de gastronomie waarin elk jaar de beste restaurants ter wereld worden opgenomen. De lijst van restaurateurs die een, twee of drie sterren krijgen (of er één kwijtraken) wordt bekendgemaakt nadat de inspecteurs anoniem hun jaarlijkse bezoeken hebben afgelegd. Een spannend moment voor de chef-koks, want hun reputatie staat op het spel! Sinds 2020 worden er in de ‘Rode Gids’ ook groene sterren uitgereikt aan milieuvriendelijke restaurants (Externe link) die zich toeleggen op duurzame gastronomie. Daarbij wordt onder meer gekeken naar het gebruik van lokale seizoensproducten, naar de evenwichtige opbouw en de samenstelling van de menu’s, naar afvalbeheer en naar de informatievoorziening van de gasten. In 2023 zijn er in Frankrijk 90 restaurants met een Groene Michelinster.

Ontdek welke nieuwe restaurants bekroond zijn met een groene ster (Externe link)
Meer weten over de groene ster van Michelin (Externe link)

Eco-Table

Dit label voorziet in een groeiende behoefte om gezond en milieubewust te eten, onder andere door de focus te leggen op seizoensproducten en vegetarische gerechten. De restaurants worden geselecteerd aan de hand van duidelijk omschreven criteria, waarbij rekening wordt gehouden met alle factoren die van invloed zijn op het milieu. Er zijn drie duurzaamheidsniveaus, zodat je zelf kunt bepalen welk restaurant je het meeste aanspreekt. Daarnaast zijn er nog subcategorieën zoals ‘korte keten’ (restaurants die hun producten rechtstreeks afnemen van de producent) en duurzame visserij.
Eco-Table (Externe link)

FIG

Food Index for Good (FIG) is een handig hulpmiddel om te bepalen in hoeverre restaurants rekening houden met vier duurzaamheidsfactoren en om vast te stellen wat hun ecologische voetafdruk is. Het label wordt toegekend aan restaurants die hoofdzakelijk vegetarisch koken en anders uitsluitend met duurzaam geproduceerd vlees (dat minder CO2-uitstoot genereert), of die werken met seizoensgebonden, biologische en lokale producten waardoor er kan worden bespaard op water en energie en de bodem minder wordt vervuild. Er wordt ook kritisch gekeken naar afvalbeperking (minder plastic, recycling, compostering) en het gebruik van duurzame energie.
FIG (Externe link)

Greenfood

Dit keurmerk wordt toegekend aan restaurants die zich op vele manieren inzetten voor duurzame ontwikkeling: vegetarische menu’s, koken met onverkochte producten, compostering, doggy bags, energieverbruik, hernieuwbare energiebronnen, just-in-time leveringen, enz.
Greenfood (Externe link)

Bon pour le Climat

Wie wil weten hoeveel CO2-uitstoot gemoeid is met de gerechten van een restaurant, kan gebruikmaken van de green tool Bon pour le Climat. Deze tool is ontwikkeld door het consultancybureau Eco2initiative dat is gespecialiseerd in duurzame voeding, en gebaseerd op cijfers van het Franse agentschap voor ecologische transitie ADEME. Voor hotel- en restauranthouders is het een slim instrument om de ecologische voetafdruk van hun menu’s te meten, zo nodig bij te stellen, en hun gasten hierover te informeren.
Bon pour le Climat (Externe link)

Ook goed om te weten...

Tourisme et Handicap

Voor mensen met een beperking kan op vakantie gaan een hele toer zijn. Het label ‘Tourisme et Handicap’ biedt uitkomst, want het wordt verleend aan toeristische bezienswaardigheden en voorzieningen die betrouwbare, objectieve en uitgebreide informatie verschaffen over hun toegankelijkheid. Het zorgt er tevens voor dat steeds meer toeristische bestemmingen daar in hun aanbod rekening mee houden.
Tourisme et Handicap (Externe link)

Earthcheck

Voor hotels, vliegvelden en touroperators die zich toeleggen op groen toerisme, is er Earthcheck: een programma voor vergelijkende analyses en certificering. Het is een internationaal erkend instrument om het gebruik van hulpbronnen en de productie van afval te meten, de efficiëntie van bedrijven te verbeteren en maatschappelijk verantwoord ondernemen te bevorderen. Het keurmerk gaat dus verder dan alleen milieubescherming en heeft ook een maatschappelijke en economische component, want er wordt gekeken naar governance, werkgelegenheid, regelgeving en de impact van de bedrijfsactiviteiten op de dienstverlening.
Earthcheck (Externe link)

ATR

Milieubewuste reisorganisaties kunnen aanspraak maken op het keurmerk ATR, dat staat voor een milieubewust toerisme (Agir pour un Tourisme Responsable).
Daarvoor moeten ze laten zien dat hun aanbod in alle opzichten voldoet aan de criteria van ATR, die daarvoor een onafhankelijk bureau (Ecocert) inschakelt.
ATR (Externe link)