De Franse Atlantische kust: doen, bekijken ...

La Baule
In het zuiden van Bretagne, vlak boven de monding van de Loire, ligt La Baule, de bekendste badplaats van de Loire-Atlantique, waar prachtige hotels en thalassotherapiecentra te vinden zijn. La Baule is aangesloten bij de zeer selecte Club des Plus Belles Baies du Monde, vanwege de prachtige ronding van het 9 kilometer lange zandstrand waar kleurrijke strandcabines en jachtclubs elkaar afwisselen. Aan de horizon lonkt het Île des Evens dat je surfend en eventueel zelfs zwemmend kunt bereiken, terwijl achter de boulevard villa’s uit de tijd van de art deco en de belle époque omringd door zeedennen de sfeer van vroeger oproepen. Op nog geen drie uur reizen met de TGV van Parijs, 45 minuten van Nantes en slechts een paar kilometer van het Parc Naturel Régional de Brière en de zoutpannen van de Guérande, heeft La Baule in elk jaargetijde wat te bieden.

Saint-Nazaire
Saint-Nazaire is een belangrijke havenstad aan de brede monding van de Loire, waar van oudsher grote scheepswerven zijn gevestigd. In de voormalige onderzeebootbasis bevindt zich nu het Escal’Atlantic, een unicum in Europa, waar de geschiedenis van de trans-Atlantische passagiersschepen aan de hand van archieffilms, multimedia en meer dan 200 collector’s items levensecht in beeld wordt gebracht. Saint-Nazaire is ook een badplaats met allerlei stranden, zoals dat van Monsieur Hulot in Saint-Marc-sur-Mer, waar de beroemde film van Jacques Tati werd opgenomen. Via het Sentier des Douaniers loop je naar Pornichet en de charmante wijk La Pointe du Bé. Ondertussen kijk je uit op een paar eilanden voor de kust, zoals het Île des Evens, Baguenaud en het Île de la Pierre-Percée, en verderop verrijst de Phare du Grand Charpentier, een 24 meter hoge vuurtoren aan de monding van de Loire.

Nantes
De vroegere stad van de hertogen van Bretagne ligt weliswaar niet aan de Atlantische kust, maar toch niet te ver om een kijkje te nemen bij het fraaie hertogelijke kasteel, de gigantische olifant en andere verbluffende machines die zo uit een boek van Jules Verne lijken te komen. Wil je vandaar op een leuke manier westwaarts reizen, vaar dan over de Loire naar de monding bij Saint-Nazaire. Want tussen april en oktober worden er boottochten georganiseerd waarbij van alles wordt verteld over de flora en fauna langs deze prachtige rivier en over de bijzondere kunstinstallaties die in het kader van het evenement Voyage à Nantes (Externe link) te bewonderen zijn. Zo bereik je ten slotte de Atlantische kust met zijn glinsterende lichteffecten. Een magische ervaring!

Pornic en de Côte de Jade
Tussen Saint-Brévin-les-Pins, Pornic en Les Moutiers-en-Retz ligt de schitterende Côte de Jade of Jadekust, een aaneenschakeling van prachtige baaien en stranden aan de Atlantische Oceaan. Als je de kustweg volgt, kom je langs leuke haventjes, schilderachtige vakantiehuizen en zeer fotogenieke vissershutjes op palen. Met het kasteel van Gilles de Rais, alias Blauwbaard, dat hoog boven de jachthaven uittorent, combineert Pornic de charme van een middeleeuws stadje met de verlokkingen van een gezellige badplaats voor ouders en kinderen.

Les Sables d'Olonne
Om de vier jaar is Les Sables d’Olonne in de Vendée, gelegen aan de met recht zo genoemde Côte de Lumière (Kust van Licht), het startpunt van de Vendée Globe, een beroemde non-stop solozeilwedstrijd om de wereld. De volgende race zal worden gehouden in 2024, maar je kan alvast een kijkje gaan nemen in deze kustplaats van de Vendée met zijn beroemde boulevard, de Remblai, en het pittoreske dorp La Chaume aan de overkant van de vaargeul. Deze voormalige vissersnederzetting, die ook te bereiken is met een veerboot, is net een ansichtkaart met zijn smalle straatjes, kleurrijke huizen en markt vol lekkere streekproducten in een voormalige wasplaats. De Tour d’Arundel biedt een adembenemend uitzicht op de uitgestrekte Baie des Sables.

La Rochelle
La Rochelle kan bogen op een rijk cultureel erfgoed, want het heeft een oude versterkte haven met beroemde middeleeuwse torens, gezellige kades, sfeervolle straten met bogengalerijen, klokkentorens, kloosters en een statig stadhuis. Ondanks alle drukte hangt er altijd een ontspannen sfeer en overal kan je neerstrijken op een terras met uitzicht op zee of genieten van een bord ‘fruits de mer’ in een van de vele restaurants. ‘s Zomers vindt het jaarlijkse Festival des Francofolies plaats, dat bijdraagt aan het permanente vakantiegevoel dat de stad oproept. Daarnaast heeft La Rochelle een mooi aquarium waar talloze zeedieren te bewonderen zijn. In de nabije omgeving ligt het waterrijke gebied van de Marais Poitevin en dan zijn er natuurlijk nog twee beroemde eilanden voor de kust, het Île de Ré en het Île d’Oléron, die zowel per veerboot als via een brug bereikbaar zijn.

Fort Boyard
Vanaf Boyardville op het Île d’Oléron of vanaf Fouras aan de kust kan je met een veer- of zeilboot naar het Fort Boyard varen. Dit imposante fort met zijn opvallend langgerekte vorm werd in de 19de eeuw op een zandbank gebouwd en is dankzij het gelijknamige televisieprogramma ook nu nog heel bekend.

Royan
Royan ligt tussen twee riviermondingen aan de Atlantische kust en heeft prachtige stranden en villa’s uit de belle époque. Maar het meest bijzondere is wel de ligging tussen het estuarium van de Seudre en dat van de Gironde, respectievelijk de kleinste en de grootste riviermonding van Europa. Tussen wijngaarden en oesterbanken kan je genieten van een ongerept en veelzijdig landschap vlak bij bekende badplaatsen als Saint-Georges-de-Didonne en Saint-Palais-sur-Mer. Voor wie graag in een rustig tempo reist, is het goed om te weten dat het gebied tussen de twee mondingen ideaal is om te wandelen, fietsen en paardrijden.

De vuurtoren van Cordouan
Op 7 kilometer van de kust van de Aquitaine staat sinds 1611 de trotse vuurtoren van Cordouan aan de monding van de Gironde. Hij is uitsluitend bij eb bereikbaar vanuit Royan en Le Verdon-sur-Mer. De vuurtoren wordt ook wel het ‘Versailles van de zee’ genoemd vanwege zijn prachtige vertrekken en koninklijke kapel. Geen wonder dat hij sinds 2021 op de Werelderfgoedlijst staat. Het is de enige vuurtoren op zee die (tussen april en november) voor het publiek toegankelijk is. De vuurtorenwachter heet je persoonlijk welkom en na de trap van 301 treden te hebben beklommen, word je beloond met een oogverblindend uitzicht op de Atlantische Oceaan . Verder naar het zuiden, bij Les Landes, staat de vuurtoren van Contis. Een historisch monument dat ook de omweg waard is.

Het Bassin van Arcachon
Hier zie je oesterhaventjes, zandstranden, dennenbossen, platbodems en sloepen, vissershutjes op palen en nog veel meer. Het Bassin van Arcachon (Externe link) , 50 kilometer ten zuiden van Bordeaux, is een binnenzee die via allerlei vaargeulen in verbinding staat met de Atlantische Oceaan. Rond deze lagune met zijn blauwe kleurschakeringen, waar de Dune du Pilat bovenuit rijst, liggen allemaal havenstadjes, zoals Arcachon, Cap Ferret, La Teste de Buch, Gujan-Mestras (het beroemde Maison de l’Huitre is beslist een bezoek waard en je kan er natuurlijk ook oesters proeven), Le Teich, Biganos, Audenge, Lanton, Andernos-les-Bains en Arès.

De stranden en vennen van Les Landes
Hossegor, Mimizan, Biscarosse, Cap Breton, Moliets… Welkom in het paradijs van zandstranden die eindeloos ver uitstrekken langs de zee met zijn imposante golven. Vlak achter de kust, waar het geraas van de branding niet meer te horen is, liggen de verstilde vennen van Les Landes, tussen Aureilhan en Mimizan, Léon en Biscarosse.

Het Réserve Naturelle du Courant d'Huchet
Dit schitterende natuurgebied ligt aan de westkant van Les Landes, tussen de Étang de Léon en de Atlantische Oceaan. Je vindt er zoet en brak water, mangroves, duinen, vennen en bossen met een rijke en gevarieerde flora en fauna. Het wordt ook wel het Amazonegebied van Frankrijk genoemd en is te voet of met een bootje te bezichtigen.

De Baai van Saint-Jean-de-Luz
Vanaf de top van de Rhune, het hoogste punt van Frans Baskenland, dat met een tandradbaan bereikbaar is, heb je een panorama van 360° dat zowel de Atlantische Oceaan als het achterland van heide en bossen omvat. Daartussen ligt de Baai van Saint-Jean-de-Luz goed beschut tegen de woeste golven dankzij een grote strekdam en twee dijken. Een wandeling over het brede strand naar het fort, via het haventje van Ciboure, is een must. Je kan het eventueel combineren met een tochtje op de Passeur, de plezierboot die over de baai vaart.

Bayonne
Bayonne is een van de parels van Frans Baskenland: behalve een imposante gotische kathedraal heeft het een kleurrijke en kronkelige stadskern met dicht opeengepakte vakwerkhuizen, bastions en overdekte markten. Hier kan je de heerlijkste lokale specialiteiten kopen, zoals de ham van Bayonne, de piment d’Espelette (een Spaans pepertje), en Baskische boterkoek.

Biarritz
Sinds de royals uit heel Europa hier aan het begin van de 19de eeuw vakantie kwamen vieren, staat Biarritz bekend als de chicste badplaats van Frans Baskenland. Ook surfers komen er graag vanwege de grote stranden (zoals het populaire Plage de la Côte des Basques) en de vele surfscholen. Het baken van de stad is de Rocher de la Vierge die een panoramisch uitzicht biedt op de Golf van Gascogne, net als de grote vuurtoren (248 treden), niet ver van het Hôtel du Palais. Dit luxehotel van weleer is onlangs volledig gerenoveerd en ziet er vorstelijk uit!

Het Château-Observatoire d'Abbadia in Hendaye
Dit kasteel annex observatorium dat schitterend uitkijkt over de Baskische kust, is in de 19de eeuw gebouwd door Viollet Le Duc als wetenschappelijk laboratorium voor Antoine d'Abbadie. Dit was een zeer bijzondere geleerde die niet alleen etnoloog was, maar ook wereldreiziger en een vurige verdediger van de Baskische cultuur. Het kasteel is gebouwd in een neogotische en oriëntalistische stijl met allerlei fabeldieren op de gevels.

Een thalassokuur om heerlijk te ontspannen
Wat dacht je van een verkwikkende behandeling met zoutbaden en zoutnevels? Aan de Atlantische kust zijn talloze centra voor thalassotherapie (Externe link) waar je de beste wellnessvoorzieningen vindt. Je kan er detoxkuren volgen, schoonheidsbehandelingen krijgen en fitnessprogramma’s doen. La Baule, Pornichet en Pornic aan de Côte de Jade, Saint-Jean-de-Monts en Les Sables d’Olonne in de Vendée, maar ook het Île de Ré, het Île d’Oléron, La Rochelle, Royan, Arcachon en Saint-Jean-de-Luz bieden allemaal fantastische kuurbehandelingen met zeewater in een schitterende omgeving. Keuze te over!

Een tocht langs de zoutpannen op het schiereiland Guérande
Op het schiereiland, dat is genoemd naar het middeleeuwse stadje Guérande (Externe link) , liggen beschermde zoutpannen (‘marais salants’ in het Frans) waar het departement Pays de la Loire met recht trots op is. Vanwege de rijke biodiversiteit zijn ze alleen te bezichtigen onder leiding van ‘paludiers’ (zoutboeren) of organisaties die laten zien hoe het zout met speciale zoutzeven wordt geoogst. Op die manier kom je heel wat te weten over het eeuwenoude zoutziedersambacht en over de fameuze ‘fleur de sel’ (het dunne laagje zoutkristallen dat op het water drijft) waar chef-koks zo verzot op zijn.

Fietsen langs de Loire tussen Nantes en Saint-Brevin-les-Pins
Tijdens deze mooie fietstocht (circa 50 km) die heel goed met kinderen te doen is, kijk je je ogen uit. Je komt namelijk langs allerlei bijzondere kunstwerken, zoals Le Pendule, The Settlers, kunstenaarskamers in het Château du Pé, Misconceivable en de Jardin Étoilé. Het eindpunt is de Serpent d’Océan, een beeld van een slang die zijn kop opsteekt uit de oceaan bij de Pointe de Mindin in Saint-Brévin-les-Pins. De fietstocht is goed gemarkeerd en volgt voor een deel de fietsroutes La Loire à Vélo en de Vélodyssée.

De eilanden van de Charentes
Het witte Île de Ré, het groene Île d’Oléron, het ongerepte Île Madame en dan nog het Île d’Aix dat vanaf het schiereiland Fouras met een veerboot bereikbaar is: dit zijn de eilanden van de Charente-Maritime, vlak voor de kust van La Rochelle. Ze hebben allemaal vlakke fietspaden en je kunt er prachtig rondfietsen langs zoutpannen, oesterbanken, vissershutjes, zandstranden, dennenbossen, wijngaarden (van de likeurwijn Pineau des Charentes), vestingwerken van Vauban en schilderachtige haventjes.

Oesters proeven aan de baai van Bourgneuf
Iedereen kent de Bretonse oesters of Cancales, de Marennes van het Île d’Oléron en de oesters uit het Bassin van Arcachon, maar fijnproevers zweren bij de oesters uit de baai van Bourgneuf, aan de Atlantische kust in de Vendée. Er zijn daar talloze oesterbanken en haventjes waar je ze kan proeven, zoals in Le Collet, Les Brochets en Bouin, waar het wemelt van de oesterbars.

Overnachten in een vissershut
Aan de Côte de Jade, tussen Saint Brévin-les-Pins en Les Moutiers-en-Retz, maken de karakteristieke vissershutten op palen deel uit van het landschap van de Loire-Atlantique. Het lijken net roerloze boten die hoog boven het water uitrijzen, met grote vierkante netten die als een soort boegbeeld aan de zeekant hangen. Ze zijn te huur voor een dag of een weekend. Overdag werp je je net uit en ‘s nachts dommel je weg bij het ruisen van de zee… Ze zijn te boeken via de organisatie Gites de France Pays de la Loire, die ook diverse andere onderkomens met uitzicht op zee in de verhuur heeft.

Eten in een driesterrenrestaurant op het Île de Noirmoutier
Het Île de Noirmoutier in de Vendée is via een brug verbonden met het vasteland. Maar je kan ook de Passage du Gois nemen, een 4,5 kilometer lange weg die bij vloed onderloopt en dus maar een paar uur per dag, bij eb, begaanbaar is. Maar de spannende tocht is de moeite waard, want aan de overkant, op de punt van het eiland in de haven van L’Herbaudière, vind je La Marine, een restaurant dat dit jaar een derde Michelinster in de wacht sleepte. En chef-kok Alexandre Couillon onthaalt je graag op een gastronomisch maal!

Fietsen langs de kust van de Vendée of in de bossen van Les Landes
Als je gaat fietsen langs de kust van de Vendée ontdek je fascinerende landschappen tussen de zee en het achterland, zoals de Corniche Vendéenne bij Saint-Hilaire-de-Riez, ongerepte lagunes en lange stroken van goudgeel zand. Op de fietsroute Vélodyssée, tussen la Faute-sur-Mer en La Tranche-sur-Mer (populaire surfspots) kan je je vergapen aan de afwisseling tussen opkomend en afgaand tij waarbij de tinten blauw, groen en geel continu in elkaar overvloeien. Verder naar het zuiden is het ook heerlijk fietsen over de kilometerslange, vlakke fietspaden langs het Bassin van Arcachon en de prachtige bossen van Les Landes. De Atlantische kust heeft in totaal meer dan 1000 kilometer aan fietsroutes, waaronder de Vélodyssée, maar ook de Vélocéan, de Vélo Francette, de Flow Vélo, de Tour de Gironde en het Canal des 2 Mers à Vélo.

Vier het Sardinefeest in Saint-Gilles-Croix-de-Vie
De sardines van Saint-Gilles-Croix-de-Vie zijn het embleem van de gelijknamige streek in de Vendée. Je kan ze krijgen in de vissershaven van dit badplaatsje of bij het Atelier de la Sardine. Elk jaar wordt de eerste sardinevangst uitbundig in de streek gevierd met de Printemps de la Sardine, een feestelijke happening die wordt opgeluisterd door zeemansliederen, proeverijen en demonstraties. Wil je er iets van meemaken? Volg dan de Chemin de la Sardine, een bewegwijzerde wandelroute die je op een ludieke manier laat kennismaken met Saint-Gilles-Croix-de-Vie.

Ontdek het dierenleven in zee
Langs de Atlantische kust zijn diverse aquaria waar de mooiste zeedieren te bewonderen zijn, zoals het Océarium du Croisic, niet ver van La Baule en Guérande, in het departement Loire Atlantique, het Aquarium La Rochelle in de Charente-Maritime, en het Aquarium van Biarritz in Frans Baskenland. Alle drie zijn zeker een bezoek waard en geven niet alleen inzicht in de onderwaterwereld (weet jij bijvoorbeeld hoe een clownvis, een zebrahaai en een groene moeraal eruitzien?) maar ook in de kwetsbaarheid van de zee.

Klimmen in scheepsmasten in Rochefort
Klimmen in de mast en het scheepswant, net als de matrozen vroeger deden? Dat is een wens die scheepsmaatjes in de dop en hun ouders kunnen laten uitkomen in het Arsenaal van Rochefort. In het bassin van de Hermione (een schitterende replica van de historisch driemaster van La Fayette waaraan maar liefst 20 jaar is gewerkt) kunnen kinderen in een speciaal uitgerust fregat klauteravonturen beleven met spannende tokkelbanen en stevig vastgezette scheepstouwen. Daar vlakbij zijn de touwslagerij (Corderie Royale), de reusachtige periscoop en het Musée National de la Marine ook interessant.

Op de top van de Dune du Pilat
Deze 109 m hoge, 2700 m lange en 500 m brede duin van 60 miljoen kubieke meter zand, die uitkijkt over de vaargeulen van het Bassin van Arcachon, is een wonder der natuur! Je kan hem alleen te voet beklimmen, maar op de top word je beloond met een adembenemend uitzicht van 360° op het Bassin van Arcachon, de Atlantische Oceaan, het natuurgebied van de Banc d’Arguin, de punt van de Cap Ferret en het uitgestrekte dennenbos. Vooral bij zonsondergang weet je niet wat je ziet!

Vogels kijken
De hele Atlantische kust is een paradijs voor vogelliefhebbers. Bij het Bassin van Arcachon zijn niet alleen de hutten op palen, maar ook de dijken van de Delta de la Leyre een geweldige observatieplek. In sommige jaren strijken er meer dan 300.000 trekvogels neer in het vogelreservaat van Le Teich en er zijn wel 260 soorten geteld, zoals kleine plevieren en ooievaars. Tussen moerassen, rietkragen, weilanden en lagunes zijn prachtige wandelroutes aangelegd met diverse observatiepunten voor kleine en grote vogelaars.

Netvissen in de Médoc
Een bekend verschijnsel in de monding van de Gironde is de ‘carrelet’, een houten hut die op hoge palen in het water staat en via een ponton bereikbaar is. Aan de voorkant hangt een reusachtig vierkant net dat bij hoogwater wordt neergelaten en bij laagwater wordt opgehaald om garnalen en kleine visjes te vangen. Als je bot vangt, kun je altijd nog kijken wat er te krijgen is in de vissershaventjes of de vele oesterhutten in de Médoc, want de streek is een paradijs voor liefhebbers van verse vis en zeevruchten.

Leef je uit met alle watersportactiviteiten langs de Atlantische kust
Waarom zou je niet eens proberen om te glijden over de golven van de Atlantische Oceaan? Er zijn meer dan 50 surfspots (Externe link) langs de kust van de Nouvelle-Aquitaine in de Gironde, in Les Landes en in Frans Baskenland, zoals Hossegor, Lacanau, Biscarosse, Capbreton, Saint-Jean-de-Luz en Biarritz. Surfers en kampeerliefhebbers kunnen prima overnachten op een van de campings in Les Landes, waar je de zee goed in het oog kan houden. Langs de kust van de Pays de la Loire en de Nouvelle-Aquitaine zijn nog tal van andere watersportactiviteiten te doen, zoals kajakken, kanoën, suppen, zeilen en blokarten.

Lopen langs het kustpad van Frans Baskenland
Tussen Bidart en Hendaye loopt een kustpad (Externe link) langs onder meer Saint-Jean-de-Luz en Ciboure, met prachtige vergezichten op de Pyreneeën aan de ene kant, en de stranden, zandplaten en kliffen van de Atlantische kust aan de andere kant.