Villa Cavrois - Een Art-Deco juweeltje

Verliefd op Villa Cavrois Luckas Vander Taelen

Villa Cavrois in Croix nabij Rijsel - geklasseerd als historisch monument in 1990 en aangekocht door de Staat in 2001 - werd na een jarenlange restauratie in juni 2015 voor het publiek geopend. Luckas Vander Taelen, historicus, journalist en docent aan de Brusselse filmschool het Ritcs, ging een kijkje nemen.

Wat was uw eerste indruk toen u Villa Cavrois ontdekte?

Ik was zeer verbaasd om deze villa aan te treffen in een streek die meer een industrieel dan een toeristisch imago heeft en in een wijk waar niets speciaals aan is - behalve dat het blijkbaar een van de rijkste in Frankrijk is. En dat verklaart veel: de villa past in die traditie, want ze werd gebouwd voor een textielbaron. Wat ook nog indruk op mij maakte, is de schoonheid van het gebouw en dat het er uitziet alsof het nog maar pas werd opgetrokken.

Hoe is de handtekening van Robert Mallet-Stevens zichtbaar in deze villa ?

Ik kende zijn werk niet goed, maar ik was er even sterk van onder de indruk als van een bezoek aan een van de kastelen van de Loire. We spreken echt over hetzelfde niveau. De villa wordt trouwens omschreven als een modern kasteel. Je voelt het vernuft van deze architect met zijn formidabele aanpak waarbij de zuivere lijnen en de architectuur ervoor zorgen dat versiering zo goed als overbodig is.

Deze villa werd ontworpen om in te wonen, maar er staat weinig meubilair in. Soms ziet ze er streng uit. Alles is erop gericht om de lijnen goed te laten uitkomen. Als je foto's ziet uit die tijd, merk je dat het gezin dat hier woonde echt respect had voor deze visie. Je stapt een meesterwerk binnen, een beetje alsof je in een schilderij van Mondriaan zou kunnen wonen.

Meesterwerk van de Art Deco

Het is een prachtige ervaring.

Je voelt je goed in deze villa,

je hebt zin om nog wat langer te blijven en nog eens terug te komen.

Wat vindt u van de bescherming van Villa Cavrois ?

Ik vind het ongelooflijk dat ze erin geslaagd zijn om de villa te restaureren en dat daarvoor de nodige middelen werden gevonden. Ik ben historicus en ik sta heel erg achter de bescherming van erfgoed, dat een tijdperk reflecteert.

Om het nog maar eens over de kastelen van de Loire te hebben: daar zou niemand gekant zijn tegen restauratie omdat ze ons in staat stellen om het verleden te begrijpen. Met deze villa is dat precies hetzelfde. Een rijke industrieel vraagt een bekende architect om een huis voor hem te bouwen en van dat huis kunnen we nu allemaal genieten, want we kunnen het bezoeken. Via dit gebouw maken we kennis met een tijd waarin gefortuneerde mensen investeerden in architectuur met een artistiek en esthetisch gevoel. Het was waarschijnlijk ook de bedoeling om het prestige van de opdrachtgevers te benadrukken, net als de Franse koningen deden met hun kastelen, die destijds niet dienden om zich in te verschansen.

Ik kan me best voorstellen dat er heel veel gesprekken gevoerd zijn om tot dit resultaat te komen, maar ik vind dat het de moeite loont en van grote scherpzinnigheid en ook van grote moed getuigt.

Luckas Vander Taelen Wat blijft u bij van dit bezoek ?

Voor Belgen is het echt niet ver. Het is een uurtje rijden, tegen de files in op zo'n 10 minuten van Rijsel. Zelf kreeg ik ook zin om mij meer te verdiepen in de historische context en Mallet-Stevens. Ik ga trouwens binnenkort naar Parijs om een straat die vol staat met gebouwen die hij heeft ontworpen te bezoeken."

Tenslotte nog,

Wat is u het meeste opgevallen in deze restauratie ?

De perfectie. Er bestaat geen andere woord voor. Toen ik zag hoe het gebouw eraan toe was, vond ik dat verschrikkelijk. Het werd gekraakt en was zo bouwvallig dat het bijna enkel nog goed was voor de sloop.

Wat ik ongelooflijk vind, is dat er zelfs voor de kleinste details, zoals de schakelaars en de tegels in de keuken, consequent gezocht werd naar originele materialen. De nauwkeurigheid die hier aan de dag werd gelegd, is verbluffend. Ze hadden iets kunnen gebruiken dat er min of meer op leek, maar in plaats daarvan hebben ze gekozen voor een bijzonder zorgvuldige, trouwe renovatie. Daar droomt toch iedereen van.

Als contrast is een van de vertrekken in vervallen staat gelaten zodat het verschil duidelijk opvalt. Dat was ook een gedurfde keuze. Algemeen is dit een opmerkelijk werk en ik hoop dat het vruchten zal afwerpen.

6 redenen om Villa Cavrois te bezoeken Website (Externe link)