Het oorlogsverleden is in Noord-Frankrijk op vele plekken voelbaar. Zo ook in de Elzas, bij de Hartmannswillerkopf. Deze strategische hoge plek was het strijdtoneel van diverse confrontaties tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Het massief van de Hartmannswillerkopf, dat de Duitse commandant afgekort ‘HK’ noemde, is een piramidevormige rotshoogte die uitkijkt op het zuiden van de vlakte van de Elzas. De ‘poilus’ noemden de hoogte vanaf 1915 ‘le Vieil-Armand’, maar later de ‘mangeuse d’hommes’ (menseneter) of de ‘montagne de la Mort’ (de berg van de dood).
Deze strategische positie, op een hoogte van 956 meter, was de inzet van hardnekkige gevechten tussen 26 december 1914 en 9 januari 1916. Tijdens deze periode van aanvallen en tegenaanvallen, veranderde de top acht keer van kamp. De meest illustere regimenten – waaronder het befaamde 152e RI, door de soldaten ‘15-2’ genoemd – hebben er zich onderscheiden en verloren soms de helft van hun manschappen in nauwelijks enkele dagen tijd. En de zware bombardementen – alleen al op 21 december 1915 werden 250.000 granaten afgevuurd door de Franse artillerie – veranderden het bos geleidelijk aan in een maanlandschap.
De schattingen over de verliezen aan mensenlevens gaan tot 25.000 voor de twee kampen. Dat was de prijs die betaald werd voor de hardnekkigheid waarmee de generaals de hoogte wilden beheersen. Joffre zei “de Hartmann moet heroverd worden”. “Ik houd de wacht over de Rijn”, antwoordde de Duitse generaal Gaede. De voorzieningen, de kazematten, de galerijen en ondergrondse bunkers voor soldaten en munitie zijn de grootste van de Vogezen. Van de 6.000 gebouwde bunkers is nog de helft zichtbaar langs een route van 90 kilometer loopgraven.
Het nationaal monument ‘Hartmannswillerkopf 14-18’ maakt deel uit van de nationale monumenten van de Eerste Wereldoorlog. Het absoluut originele monument is het werk van architect Robert Danis en beeldhouwer Antoine Bourdelle. Het werd in 1932 geïnaugureerd door de Franse president Albert Lebrun.
De Duitse militaire begraafplaats van Cernay, gelegen aan de voet van de Hartmannswillerkopf, werd gerenoveerd in de jaren 1979-1983 en bevat nog graven uit de 19e eeuw. Er liggen vooral graven van Duitse krijgsgevangenen die geïnterneerd waren in Franse kampen. Hier vonden 7085 Duitse slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog een laatste rustplaats.
Meer informatie:
Deze strategische positie, op een hoogte van 956 meter, was de inzet van hardnekkige gevechten tussen 26 december 1914 en 9 januari 1916. Tijdens deze periode van aanvallen en tegenaanvallen, veranderde de top acht keer van kamp. De meest illustere regimenten – waaronder het befaamde 152e RI, door de soldaten ‘15-2’ genoemd – hebben er zich onderscheiden en verloren soms de helft van hun effectieven op nauwelijks enkele dagen tijd. En de intense bombardementen – alleen al op 21 december 1915 werden 250.000 granaten afgevuurd door de Franse artillerie – herschiepen het bos geleidelijk aan in een maanlandschap.
De schattingen over de verliezen aan mensenlevens gaan tot 25.000 voor de twee kampen. Dat was de prijs die betaald werd voor de hardnekkigheid waarmee de generaals de hoogte wilden beheersen. Joffre zei "de Hartmann moet heroverd worden". "Ik houd de wacht over de Rijn", antwoordde de Duitse generaal Gaede. De voorzieningen, de kazematten, de galerijen en ondergrondse bunkers voor soldaten en munitie zijn de grootste van de Vogezen (Externe link) . Van de 6.000 gebouwde bunkers is nog de helft zichtbaar langs een parcours van 90 kilometer loopgraven.
Het nationaal monument ‘Hartmannswillerkopf 14-18 (Externe link) ’ maakt deel uit van de nationale monumenten van de Grote Oorlog. Het resoluut origineel monument is het werk van architect Robert Danis en beeldhouwer Antoine Bourdelle. Het werd in 1932 geïnaugureerd door de Franse president Albert Lebrun.
De Duitse militaire begraafplaats van Cernay (Externe link) , gelegen aan de voet van de Hartmannswillerkopf, werd gerenoveerd in de jaren 1979-1983 en bevat nog graven uit de 19e eeuw. Er liggen vooral graven van Duitse krijgsgevangenen die geïnterneerd waren in Franse kampen. 7085 Duitse slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog vonden er een laatste rustplaats.
Contact :
Office de Tourisme de Cernay et de la Région du Vieil Armand
1 rue Latouche
68700 Cernay
Tel: +33 (0)3 89 75 50 35
Tourisme de mémoire 14-18, LE FRONT DES VOSGES (Externe link)