Santiago de Compostella : het Franse landschap, ideaal decor om in te herbronnen

Met 180.000 km bewegwijzerde paden is Frankrijk ideaal om te voet te verkennen.

Vijf bergmassieven, een oceaan, drie zeeën en 51 regionale natuurparken zullen ieders zintuigen en nieuwsgierigheid zeker kunnen prikkelen.

Maar als er één route is waar de tocht zelf nog belangrijker is dan de bestemming, dan is het wel de weg naar Santiago de Compostella.

Een interview met Pascal Duchêne, voorzitter van vzw Amis de Saint-Jacques de Compostelle (Vrienden van Santiago de Compostella) en liefhebber van de vele routes die naar Compostella leiden.***

De pelgrimstocht naar Santiago de Compostella loopt doorheen heel Frankrijk. Welke regio’s en bekende plaatsen doorkruist de route?

Frankrijk heeft zeer veel wegen die naar Compostella leiden! Het land telt in het bijzonder vier belangrijke start- en verzamelplaatsen voor pelgrims die al sinds de middeleeuwen vermeld worden in de gids van Aymeri Picaud. Deze vier plaatsen hebben gezorgd voor vier belangrijke routes naar Santiago de Compostella: die van Parijs, van Vézelay, van Puy-en-Velay en van Arles. Die plekken hebben an-sich al een lange pelgrimstraditie, maar tegenwoordig vind je ook in andere regio’s, zoals in Bretagne, mooie vertrekpunten! Eerlijk gezegd vertrekt men vandaag, juist zoals vroeger, op pelgrimstocht naar Compostella vanuit alle regio’s in Frankrijk door gewoon een stap buiten je deur te zetten. De Franse verenigingen hebben trouwens verschillende routes opnieuw opgeknapt, vooral wegen die uit Duitsland, België en Italië komen.

Wat zijn de mogelijke routes om vanuit België Santiago de Compostella te bereiken?

De belangrijkste wegen naar Compostella in België volgen eigenlijk de twee grote rivieren in ons land: de Schelde en de Maas. Zo kan je gemakkelijk de route van Tours in Parijs of die van Vézelay en van Puy-en-Velay in Reims bereiken. Maar uiteindelijk kiest iedereen helemaal zelf zijn route, naargelang de eigen interesses en de beschikbare tijdspanne.

Wat is uw favoriete route naar Compostella in Frankrijk?

Elke weg naar Compostella bezit een eigen charme, want elke route heeft haar eigen landschappen, religieuze monumenten en bekende steden die je passeert en verschillende artisanale en culturele tradities om te ontdekken. Omdat ik nog niet zelf alle routes heb gewandeld, laat ik deze vraag schieten!

Hebt u dan enkele persoonlijke favoriete plekjes op de wandelpaden?

Vaak zijn de favoriete plekjes op de route naar Compostella van de wandelaars vrij onverwachte plaatsen en dus niet de bekendste attracties. Het is meestal eerder een soort wisselwerking tussen ontmoetingen, de gastvrijheid op de weg en tijdens een nachtelijke etappe, het één zijn met de natuur, zelfreflectie en zelfoverstijging. Zo zijn voor mij persoonlijk Conques, Vézelay, Saint-Guilhem-le-Désert, l’Ile-de-Noé, Blois en Orléans plaatsen waar ik intense momenten beleefd heb. Maar ik zou gemakkelijk nog andere plaatsen kunnen opsommen! Elke pelgrim heeft zo zijn eigen lievelingsplekjes.

Wat is uw persoonlijke band met het parcours?

Mijn echtgenote heeft mij de pelgrimstocht naar Compostella doen ontdekken en sinds 1995 heb ik het geluk gehad al vier keer naar het bedevaartsoord te kunnen gaan. De route van Vézelay heb ik met de familie gewandeld, die van Puy-en-Velay met een vriend en die van Arles met een van mijn zonen. Momenteel zijn mijn vrouw en ik op weg naar de route van Tours. Wandelen naar Compostella is voor mij elke keer weer een welgekomen rustpauze in het jachtige tempo van het leven! Tijdens die momenten lijk ik zowaar echt de kwaliteiten van een pelgrim te bezitten...

Denkt u dat het parcours een goede manier is om Frankrijk te ontdekken?

De pelgrim zal natuurlijk beïnvloed worden door de omgeving en zo dingen ontdekken. Ons motto is “A chacun son chemin”, “Ieder zijn eigen weg”. Iedereen beleeft deze levenservaring op een andere manier, op een ander moment in zijn leven. Zo kan een toerist of wandelaar zich bijvoorbeeld door de schoonheid van het landschap, de gastvrijheid onderweg of de prachtige – al dan niet religieuze - toeristische plekken “geroepen” of “toegesproken” voelen door de ziel van de route. Als hij dan zijn weg vervolgt, zal dat toch een heel andere belevenis zijn dan gewoon een wandelroute proberen af te maken of een land ontdekken. Uiteindelijk zal hij als een “pelgrim”, gevormd door de route, Compostella bereiken.

En wat betekent Frankrijk op een algemener niveau voor u?

Frankrijk biedt echt een ongelooflijke diversiteit aan landschappen, gebruiken en architecturaal en historisch erfgoed. Het land heeft ook een sterke link met de geschiedenis van Europa en van ons land. Ik heb al verschillende fietstochten gemaakt in Frankrijk en heb tijdens gezinsvakanties meerdere regio’s kunnen bezoeken. Ik heb ontdekt dat elke 300 kilometer de topologie van het landschap, de architectuur, de woonomstandigheden en de culturele tradities veranderen. Ook het temperament van de inwoners is anders. Frankrijk bezit echt een bijzonder grote diversiteit en rijkdom. Eigenlijk zouden we beter spreken over de “Frankrijken” die je ontdekt als je door het land reist.

U bent juist terug van een vakantie in de Provence. Bent u fan van die regio?

Het is er bijna altijd zonnig, het fruit smaakt er bijzonder lekker en.... de wegen naar Santiago de Compostella zijn er ook zeer aangenaam om te ontdekken!

De Belgische vzw Amis de Saint-Jacques de Compostelle heeft als doelstelling met een open geest enerzijds pelgrims te begeleiden voor en tijdens hun pelgrimstocht en anderzijds historische, sociale, culturele, artistieke, literaire, spirituele en religieuze activiteiten en studies rond de verering van Jacobus de Meerdere en de pelgrimstochten naar Compostella te realiseren en promoten. De vzw blaasde in 2016 30 kaarsjes uit en organiseert verschillende diensten en activiteiten voor (toekomstige) pelgrims. De vereniging werkt momenteel samen met meerdere Europese ‘Santiago de Compostella’-organisaties, vooral met Franse verenigingen aan de Belgische grens.